Ontwerp openbare ruimte woontoren, nominatie Mies van der Rohe Award 2022, categoriewinnaar ‘Identiteit en icoonwaarde’ BNA Gebouw van het Jaar 2019
Amsterdam Pontsteiger
De locatie van deze ontwikkeling, onderdeel van de houthavens, vormt een knooppunt binnen de waterstad Amsterdam. De pont(veer) vormt een belangrijke verbinding tussen de nieuwe stadswijken. Het gebouw op de Pontsteiger, ontworpen door Arons & Gelauff, verbeeldt een nieuw elan in de relatie tussen deze buurten. Het spectaculaire uitzicht vanaf de verdiepingen is het centrale ontwerpthema van het gebouw. HOSPER is gevraagd vorm te geven aan de openbaar toegankelijke buitenruimte. Een belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp is dat de inrichting zo wordt vormgegeven dat het een vanzelfsprekende toevoeging vormt aan deze bijzondere locatie.
Menselijke schaal
Het u-vormige poortgebouw omsluit een centraal binnenterrein dat zich aan de noordzijde opent richting het IJ. Het binnenterrein is een doorgangsgebied naar de entrees van de woningen en de functies in de plint en dient tegelijkertijd als verblijfsruimte voor de bewoners en de bezoekers. De ruimte wordt ingericht als kwalitatieve en comfortabele buitenruimte met een menselijke schaal, die ook ’s avonds en ’s nachts als prettig wordt ervaren. Betonnen trappartijen leiden aan de noordzijde van het binnenterrein naar de lager gelegen kaderand aan het IJ.
Sterk grafisch patroon
De basis voor het ontwerp is een grafisch patroon dat van grote hoogte leesbaar is. Het patroon is opgebouwd uit natuurstenen keitjes, aangevuld met verhardingsvlakken van betontegels, trappartijen en zit- en speelelementen. Hierbij is een gedeelte van de verharding vrijgehouden van obstakels ten behoeve van de brandweer. De vormgeving van het maaiveld sluit aan op de vormgeving van de paviljoenen op de begane grond van het gebouw. De benodigde schaalsprong van het gebouw naar het maaiveld wordt bewerkstelligd door middel van boombeplanting en getrapte zit- en speelelementen met een maximale hoogte van 90 centimeter. Tegelijkertijd bieden de verschillende hoogtes de mogelijkheid om een aantal noodzakelijke objecten, zoals fietsparkeerbeugels en ondergrondse vuilcontainers, onopvallend in te passen.
Beplanting
Voor de boombeplanting worden meerstammige berken voorgesteld. Dit is een boomsoort die het goed doet in de stedelijke omgeving, bestand is tegen de wind en een redelijke transparante kroon heeft. Daarnaast heeft de berk een mooie boomvorm en -kleur. De onderbeplanting van lage grassen geeft een comfortabele beschutting en rugdekking aan de zitplekken. Tegelijkertijd geeft het een mooi spektakel als de wind waait en biedt het, door de seizoenen heen, variatie in beeld.
Verlichting
De verlichting benadrukt de ontwerponderdelen. ’s Nachts wordt het grafische patroon zichtbaar door de belijning van lichtlijnen in de betonnen elementen. Daarnaast worden de boomkronen van onderaf aangelicht door grondspots.
Locatie Amsterdam
Ontwerpers Hanneke Kijne, Raquel van Donselaar, Jonas Strous
Partners Arons & Gelauff
Opdrachtgever Dura Vermeer, De Nijs B.V.
Omvang 9.551 m2
Jaar van ontwerp 2014 – 2016
Jaar van uitvoering 2015 – 2019
