Ontwerp openbare ruimte groen binnenhof en het Touwbaanpark, winnaar Zuiderkerkprijs 2017
Amsterdam Wienerlocatie
Oostenburgereiland – een historie van werven en scheepshellingen
De binnenstedelijke Wienerlocatie op het Amsterdamse eiland Oostenburg is getransformeerd tot een woningbouwlocatie. In een open ontwerpproces met de omwonenden, potentiële nieuwe bewoners, Stadsdeel Centrum en Heijmans Woningbouw is een plan gemaakt voor 70 woningen. Het stedenbouwkundig ontwerp en de architectuur is gemaakt door Arons & Gelauff, het ontwerp voor de buitenruimte en voor het Touwbaanpark is gemaakt door HOSPER.
Oostenburgereiland – en speciaal het terrein van Wiener & Co – heeft een historie van werven en scheepshellingen. Het ontwerp voor de nieuwbouw sluit aan bij dat karakter. Het plan is georganiseerd rondom een schakeling van “hellingen” en “hoven”. Via deze semi openbare groene ruimte worden de woningen bereikt en is er toegang tot het water. Het gebied is autovrij dankzij de parkeergarage onder het hof.
Woningbouwblokken haaks op het water
Aan het groene binnenhof liggen de entrees van de waterwoningen. Deze eengezinswoningen hebben een oriëntatie haaks op het water. Ze zijn zo geschakeld dat op de plaats waar vroeger de scheepshellingen lagen nu de buurt toegang krijgt tot het water.
Op de hoek van de bebouwing aan de gracht ligt een klein blok met loftappartementen. Deze woningen grenzen direct aan het bomenplein met volwassen platanen en bieden uitzicht op de Ezelsbrug.
Ook langs de Oostenburgervoorstraat staan appartementen, in twee stoere pakhuisachtige gebouwen van gemiddeld vijf lagen hoog. Deze gebouwen passen bij de maat en schaal van de bestaande bebouwing in de straat. Langs de Oostenburgervoorstraat is de begane grond verlevendigd door commerciële ruimten en entreehallen.
Inrichting versterkt haakse oriëntatie
Vormgevend principe in het ontwerp voor de buitenruimte is de versterking van de haakse oriëntatie van de woningbouwblokken op het water. Door het gebruik van langwerpige boombakken met verschillende hoogtes ontstaan als vanzelfsprekend meer en minder private ruimtes bij de entrees van de woningen. De randen van de bakken zijn op bepaalde plekken verbreed, zodat ze gebruikt kunnen worden als zitplekken.
Het verschil tussen de scheepshellingen en de binnenhoven wordt onderstreept door verschillend verhardingsmateriaal en de uitgesproken (boom) beplanting. De scheepshellingen zijn openbaar van karakter, terwijl de hoven een meer private en tuinachtige sfeer krijgen.
Locatie Oostenburg, Amsterdam
Ontwerpers Hanneke Kijne, Petrouschka Thumann, Raquel van Donselaar, Marike Oudijk, Ola Lidén, Silko van der Vliet
Partners Arons & Gelauff, Heijmans woningbouw, ANAE straatmeubilair
Opdrachtgever Arons & Gelauff voor Terra Ontwikkelingen C.V.
Omvang 2,3 ha.
Jaar van ontwerp 2011 – 2017
Jaar van uitvoering 2014 – heden
Status in uitvoering
Fotografie Luuk Kramer
