Marktverkenning Dijkversterking door ‘Building with Nature’, publieksfavoriet 2010
Afsluitdijk Waddenwerken
Een veilige kering die meegroeit met de zee
Waterkeringen zoals dijken zijn essentieel voor de veiligheid. Zeker voor het grotendeels beneden de zeespiegel gelegen Nederland. De Afsluitdijk, één van de belangrijkste primaire waterkeringen, voldoet niet meer aan de veiligheidseisen. De oplossing: het aanleggen van kwelders die meegroeien met de zeespiegelstijging.
Bij traditionele dijkversterking zou de 32 kilometer lange Afsluitdijk meters moeten worden opgehoogd en opnieuw worden bekleed. Deze omvangrijke ingreep heeft grote gevolgen voor het huidige cultuurhistorisch waardevolle profiel.
In de visie WaddenWerken is het veiligheidsvraagstuk aangegrepen om een duurzame, integrale gebiedsontwikkeling tot stand te brengen.
Kwelders inzetten voor versterking
In WaddenWerken wordt gebruik gemaakt van natuurlijke processen om de dijk te versterken. Zij wordt niet verhoogd maar aan de zeezijde met kwelders – begroeide wadplaten die veel voorkomen in het waddengebied – verbreed. Zij vormen een natuurlijke, robuuste vooroever voor de dijk en zwakken de inkomende golven af. Door natuurlijke opslibbing, eventueel versneld met behulp van eenvoudige middelen zoals rijshoutdammen, groeien zij mee met de zeespiegelstijging. Dit volstaat om een robuuste en duurzame kering te vormen die voldoet aan de huidige en toekomstige veiligheidseisen. De kwelders (400 – 600 meter breed) kunnen binnen de beschikbare budgetten worden gerealiseerd en vergen weinig onderhoud, omdat ze onderdeel uitmaken van het natuurlijke systeem van de Waddenzee. Tevens vormen zij een nieuw natuurgebied van 1500 hectare, dat ook recreatieve mogelijkheden biedt.
WaddenWerken is zo ontworpen dat het originele profiel van de Afsluitdijk herkenbaar blijft, cultuurhistorische waarden bewaard blijven, de ecologische waarden en recreatieve mogelijkheden versterkt worden. De beleving van het landschap wordt versterkt door de aanleg van twee hoge bruggen als toegangspoorten, die een gelijktijdige passage van scheepvaart en wegverkeer mogelijk maken en die een fantastisch uitzicht bieden over Waddenzee en IJsselmeer.
Uniek concept
WaddenWerken is uniek: niet eerder is op deze schaal voorland ingezet als onderdeel van het veiligheidsconcept. Tegelijkertijd worden de natuurwaarden in het gebied vergroot en wordt de landschappelijke beleving diverser. Daarbij respecteert het ontwerp de rijke cultuurhistorie: de originele Afsluitdijk blijft herkenbaar.
Locatie Afsluitdijk
Ontwerpers Jonas Strous, Peter de Ruyter, Hilke Floris, Remco Rolvink, Jorrit Noordhuizen
Partners DHV, Imares
Opdrachtgever DHV Ruimte en Mobiliteit B.V. voor Rijkswaterstaat
Omvang 32 km dijk / 1.500 ha. nieuwe natuur
Jaar van ontwerp 2008 – 2010
Illustraties Lucas Kukler
RTL nieuws ‘Kritiek op aanpassing Afsluitdijk’ 8 aug 2010
